මුදල් අමාත්‍යාංශය විසින් ප්‍රධාන බදු යෝජනා 07ක් සමාලෝචනය කරයි...

මිලියන 8කට ආසන්න ශ්‍රම බලකායක් සිටියද පුද්ගලයන් ලක්ෂ 8ක් පමණක් බදු දැලට වැටෙන්නේ මන්දැයි රාජ්‍ය මුදල් පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු කාරක සභාව (COPF) මුදල් අමාත්‍යාංශයෙන් ප්‍රශ්න කර තිබේ.

මුදල් අමාත්‍යාංශයේ නිලධාරියෙකු සහ නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය හර්ෂණ සූරියප්පෙරුම (COPF) වෙත දන්වා සිටියේ මෙම ක්‍රමය දළ වශයෙන් මිලියන 8 න් 800,000 ක් පමණ පමණක් බදු සීමාව තෘප්තිමත් කරන බවයි.

2017 අංක 24 දරන දේශීය ආදායම් පනත සංශෝධනය කිරීම සඳහා වන දේශීය ආදායම් (සංශෝධන) පනත් කෙටුම්පත සාකච්ඡා කිරීම සඳහා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී හර්ෂ ද සිල්වා මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් රාජ්‍ය මුදල් පිළිබඳ කාරක සභාව මේ සතියේ (මාර්තු 18) පාර්ලිමේන්තුවේදී රැස් විය.

පුද්ගලික ආදායම් බදු (PIT) සහනය වසරකට රු. 1,200,000 සිට රු.1,800,000 දක්වා පනත යටතේ වැඩි වන බවයි.

ඒ අනුව ඔට්ටු ඇල්ලීම සහ ක්‍රීඩා කිරීම, දුම්කොළ සහ මත්පැන් කර්මාන්ත සඳහා වන ආදායම් බදු අනුපාතය 40% සිට 45% දක්වා වැඩි කිරීමට ද එම පනත් කෙටුම්පත යෝජනා කරයි.

තවද, සේවා අපනයනය සඳහා 15% ක ආදායම් බද්දක් ගෙවිය යුතු අතර, පොලී මත රඳවා ගැනීමේ බදු (WHT) අනුපාතය 5% සිට 10% දක්වා වැඩි කිරීමට යෝජනා ද ඉදිරිපත් කර ඇත.

PAYE දත්ත විශ්ලේෂණය ගැඹුරින් සලකා බැලීමේදී, රාජ්‍ය මුදල් පිළිබඳ කාරක සභාව දැනට පවතින දත්තවල දෝෂයක් ඇති බව නිගමනය කළේය. ඒ අනුව නිවැරදි දත්ත විශ්ලේෂණයක් කාරක සභාවට ලබාදෙන ලෙස කමිටු සභාපතිවරයා නිලධාරීන්ට නියෝග කළේය.

තවද, බදු ගෙවීමට/ආනයනය කිරීමට/අපනයනය කිරීමට හෝ දේශීය ආදායමෙන් කිසියම් සේවාවක් ලබාගැනීමට බදුගෙවන්නන් හඳුනාගැනීමේ අංකයක් (TIN) ලබාගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වන බව රාජ්‍ය මුදල් පිළිබඳ කාරක සභාවේදී අනාවරණය විය. ක්‍රියාවලිය සුමටව ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් කමිටුවේ තත්ත්වය යාවත්කාලීන කරන ලෙස කමිටුව පැමිණ සිටි නිලධාරීන්ට උපදෙස් දුන්නේය.

ඔට්ටු ඇල්ලීම සහ ක්‍රීඩා කිරීම, දුම්කොළ සහ මත්පැන් කර්මාන්ත සඳහා වන ආදායම් බදු අනුපාතය 40% සිට 45% දක්වා වැඩි කිරීමට යෝජනා කර ඇති අතර, කැසිනෝ නියාමකයෙකු නිසි ලෙස ස්ථාපිත කිරීමට අමාත්‍යාංශය අපොහොසත් වීම පිළිබඳව කමිටුව සිය අප්‍රසාදය පළ කළේය. තවද, පසුගිය වසර 5 තුළ කැසිනෝ මෙහෙයුම්වලින් ලැබුණු ආදායම පිළිබඳව මීට පෙර කමිටුව විසින් ඉල්ලා සිටි නිසි දත්ත ලබාදීමට දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව අපොහොසත් වීම සම්බන්ධයෙන් ද කමිටු සභාපතිවරයා සිය නොසතුට පළ කළේය.

බදු අභියාචනා සඳහා 25%ක් ගෙවීමට සිදුවීම සම්බන්ධයෙන්ද කමිටුව පැමිණ සිටි නිලධාරීන්ගෙන් ප්‍රශ්න කළේය. අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කිරීමේදී බැංකු ඇපකරයක් වෙනුවට මුදල් තැන්පතුවක් ඉල්ලා සිටීම සදාචාරාත්මකද යන්න කමිටුව ප්‍රශ්න කළේය. රජයට ලැබිය යුතු ආදායම් නොගෙවීම සඳහා ජනතාව අභියාචනා යාන්ත්‍රණය මෙවලමක් ලෙස භාවිත කරන බවත් ඒ නිසා බැංකු ඇපකරයක් වෙනුවට මුදල් තැන්පත් කිරීමක් යෝජනා කර ඇති බවත් නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය හර්ෂණ සූරියප්පෙරුම ප්‍රකාශ කළා. මෙම කරුණ පිළිබඳ නිගමනයකට පැමිණීම සඳහා වඩා හොඳ අවබෝධයක් සඳහා සිද්ධීන් විශ්ලේෂණය කිරීමේ දත්ත ලබා දෙන ලෙස කමිටුව නිලධාරීන්ට උපදෙස් දුන්නේය.