ශ්‍රී ලංකාවේ ඛනිජ බලශක්ති ක්ෂේත්‍රය සහ ආර්ථික පුනර්ජීවනය සඳහා ඕස්ට්‍රේලියාවෙන් සහය...

This is a developing story brought to you by Aus News Lanka, your trusted source for news for Sri Lankans in Australia and beyond.

ශ්‍රී ලංකාවේ ඛනිජ සම්පත් සහ පිරිසිදු බලශක්ති සංක්‍රාන්තිය පිළිබඳ විශේෂ වාර්තා දෙකක් එළිදක්වයි.

කොළඹ, මැරියට් හෝටල් පරිශ්‍රයේදී පැවැත්වූ විශේෂ උත්සවයකදී පත්ෆයින්ඩර් පදනම (Pathfinder Foundation) සහ ඕස්ට්‍රේලියානු වෙළඳ හා ආයෝජන කොමිසම (Austrade) එක්ව ශ්‍රී ලංකාවේ අනාගත ආර්ථික ගමන්මග තීරණය කරන තීරණාත්මක ව්‍යාපාරික වාර්තා දෙකක් ඊයේ එළිදක්වන ලදී.

මෙලෙස එළිදැක්වුණු වාර්තා වන්නේ:

1. Mining Potential: A Global Opportunity – ශ්‍රී ලංකාවේ ඛනිජ ක්ෂේත්‍රයේ පරිවර්තනය පිළිබඳ ව්‍යාපාරික වාර්තාව.

2. Sri Lanka’s Transformation to Clean Energy and Net Zero Targets by 2050 – පිරිසිදු බලශක්තිය සහ 2050 වන විට ශුද්ධ ශුන්‍ය (Net Zero) ඉලක්ක සපුරා ගැනීම පිළිබඳ වාර්තාව.

   
   

ගෝලීය දේශගුණික විපර්යාසයන්ට අදාළ කැපවීම් ඉටු කරමින්, ශ්‍රී ලංකාවේ ස්වභාවික සම්පත් සහ ප්‍රතිපත්තිමය ප්‍රතිසංස්කරණ හරහා තිරසාර ආර්ථික වර්ධනයක් අත්කර ගන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ උපායමාර්ගික අවබෝධයක් මෙම වාර්තා මගින් ලබා දෙයි.

අන්තර්ජාතික සහයෝගීතාවයේ වැදගත්කම

සමාරම්භක දේශනය පවත්වමින් පත්ෆයින්ඩර් පදනමේ සභාපති බර්නාඩ් ගුණතිලක මහතා අවධාරණය කළේ, ගෝලීය ඛනිජ සහ බලශක්ති වෙළඳපොළ තුළ ශ්‍රී ලංකාව තරඟකාරී පාර්ශවකරුවෙකු ලෙස ස්ථානගත කිරීමට නම් සාක්ෂි මත පදනම් වූ ප්‍රතිපත්ති සහ ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතාව අත්‍යවශ්‍ය බවයි. ශ්‍රී ලංකාවේ පවතින ඉහළ සංශුද්ධතාවයකින් යුත් ඛනිජ සම්පත් සහ උපායමාර්ගික පිහිටීම ආයෝජන අවස්ථා සඳහා මනා පිටුවහලක් වන බව ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.

ගෞරවනීය අමුත්තා ලෙස සහභාගී වූ ඕස්ට්‍රේලියානු මහ කොමසාරිස් මැතිව් ඩක්වර්ත් මහතා පවසා සිටියේ, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික පුනර්ජීවනය සඳහා ඕස්ට්‍රේලියාවේ නොසැලෙන සහයෝගය හිමිවන බවයි. වගකීම් සහගත පතල් කැණීම්, පිරිසිදු බලශක්ති විසඳුම් සහ පුද්ගලික අංශයේ සහයෝගීතාවය තුළින් දෙරටටම ආර්ථික හා පාරිසරික ප්‍රතිලාභ හිමිවන සැපයුම් දාමයක් ගොඩනැගිය හැකි බව ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසීය.

ඛනිජ සම්පත් ක්ෂේත්‍රයේ විභවය

වාර්තාව පිළිබඳ කරුණු ඉදිරිපත් කළ මොරටුව විශ්වවිද්‍යාලයේ පෘථිවි සම්පත් ඉංජිනේරු අංශයේ මහාචාර්ය ඩී.එම්.ඩී.ඕ.කේ. දිසානායක මහතා සඳහන් කළේ, විද්‍යුත් වාහන, පුනර්ජනනීය බලශක්තිය, අර්ධ සන්නායක සහ පොහොර නිෂ්පාදනය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වන මිනිරන් (Graphite), ඛනිජ වැලි, විරල පෘථිවි මූලද්‍රව්‍ය (Rare earth elements), ක්වාර්ට්ස් සහ ඇපටයිට් වැනි ඉහළ සංශුද්ධතාවයකින් යුත් සම්පත් ශ්‍රී ලංකාව සතු බවයි.

වැඩිදුර සැකසුම් සහ අගය එකතු කිරීම් හරහා ඛනිජ අපනයන ආදායම ඩොලර් මිලියන 389 සිට ඩොලර් මිලියන 778 දක්වා ඉහළ නැංවිය හැකි බවත්, දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට (GDP) ක්ෂේත්‍රයේ දායකත්වය 2% සිට 5% දක්වා වැඩි කළ හැකි බවත් ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.

බලශක්ති පරිවර්තනය සහ අභියෝග

පිරිසිදු බලශක්ති වාර්තාව ඉදිරිපත් කළ ශ්‍රී ලංකා තිරසාර බලශක්ති අධිකාරියේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් හර්ෂ වික්‍රමසිංහ මහතා, සූර්ය, සුළං, ජල සහ ජෛව ස්කන්ධ බලශක්තියේ ඇති විභවය පැහැදිලි කළේය. මිල අධික පොසිල ඉන්ධන ආනයනය මත යැපීම අඩු කිරීමේ හදිසි අවශ්‍යතාවය ඔහු අවධාරණය කළ අතර, ඒ සඳහා බලශක්ති ගබඩා පද්ධති පුළුල් කිරීම සහ නියාමන රාමු ශක්තිමත් කිරීම අත්‍යවශ්‍ය බව පැවසීය.

තාක්ෂණික දියුණුව, පරිසර හා ප්‍රජා සහභාගීත්වය සහ ESG (පාරිසරික, සමාජීය සහ පාලන) ප්‍රමිතීන්ට අනුකූල වීම ශ්‍රී ලංකාවේ අනාගත ගමනට අත්‍යවශ්‍ය සාධක ලෙස මෙහිදී හඳුනා ගැනුණි.

මෙම සැසිය අවසානයේ රජය, කර්මාන්ත ක්ෂේත්‍රය, විද්වතුන් සහ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික ප්‍රජාව අතර විශේෂ ප්‍රශ්නෝත්තර සැසියක් ද පැවැත්වුණු අතර, පත්ෆයින්ඩර් පදනමේ විධායක අධ්‍යක්ෂ ආචාර්ය දයාරත්න සිල්වා සහ ඕස්ට්‍රේඩ් දේශීය අධ්‍යක්ෂ ශමීල් ජාවඩ් යන මහත්වරුන්ගේ ස්තූති කතා සමඟින් උත්සවය නිමාවට පත් විය.

More info and source: https://www.ft.lk/business/Pathfinder-Foundation-launches-landmark-reports-on-mining-and-clean-energy-transformation/34-785850

More updates to come on AusNewsLanka.